ในประเทศไทย ที่ดินที่มีโฉนดเป็นกรรมสิทธิ์ของประชาชนจริงๆ มีเพียง 15 ล้านคน โดยประชาชนส่วนใหญ่ถือครองที่ดินเฉลี่ยแค่คนละ 1-2 ไร่ ส่วนที่ดินที่เหลือเป็นของผู้ถือครองเพียง 837 คน นี่คือโศกนาฏกรรมของประชาชน ที่มักไม่มีใครพูดถึง
เมื่อวานนี้ (7 มกราคม 2566) อภิชาติ ศิริสุนทร ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล และ สุรักษ์ อุตาทิศ ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. กาฬสินธุ์ เขต 3 พรรคก้าวไกล เข้าร่วมงานบุญอนุสรณ์สถานนักรบประชาชนดงมูล ซึ่งเป็นงานประเพณีประจำปีที่จัดขึ้นเพื่อรำลึกถึงผู้สูญเสียจากการต่อสู้ระหว่างพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) กับรัฐบาล ในเขตงาน 666 ต.ดงมูล อ.หนองกุงศรี จ.กาฬสินธุ์
อภิชาติและสุรักษ์ ได้รับเชิญให้เป็นวิทยากรในวงเสวนาแลกเปลี่ยน “ปัญหาที่ดินและทางออก” โดยอภิชาติได้เปิดเผยถึงความคืบหน้าการจัดทำนโยบายปฏิรูปที่ดินของพรรคก้าวไกล ซึ่งตอนนี้ได้ร่างขึ้นเป็นกฎหมายสำเร็จแล้ว เตรียมเปิดตัวเป็นนโยบายอย่างเป็นทางการในอนาคตอันใกล้นี้
อภิชาติระบุว่า จากการทำงานในฐานะประธานคณะกรรมาธิการการที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดเกือบ 4 ปีที่ผ่านมา ได้เดินทางไปทั่วประเทศเพื่อรับฟังปัญหาที่ดิน จนสรุปได้ว่าปัญหาที่ดินเป็นปัญหาที่ดำรงอยู่ในแทบทุกหมู่บ้าน ทุกตำบล ทุกอำเภอของประเทศนี้ สะท้อนให้เห็นว่าต้องมีความผิดเพี้ยนอะไรสักอย่างในสังคมไทยที่ทำให้มีปัญหาเช่นนี้เกิดขึ้นทุกที่ อาจพูดได้ว่าเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นจากโครงสร้าง กฎหมาย และวิธีคิดของรัฐ ที่ถือว่าที่ดินในประเทศนี้เป็นของรัฐ หรือต้องให้รัฐเป็นผู้ดูแลรวมศูนย์อยู่ที่อำนาจของส่วนกลาง ไม่ใช่เป็นของประชาชนคนไทย
ที่ดินมากกว่าครึ่งของประเทศนี้อยู่ในมือของรัฐ กระจายไปใน 8 กระทรวง อยู่ภายใต้กฎหมายถึง 16 ฉบับ โดยที่ที่ดินเหล่านี้มีส่วนไม่น้อยที่ทับซ้อนอยู่บนที่ดินที่ประชาชนทำกินมาอย่างยาวนาน ซึ่งที่ผ่านมาด้วยข้อจำกัดต่างๆ ชาวบ้านไม่ได้ไปขอแบบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค.1) จากรัฐ ซึ่งเป็นหลักฐานเพียงอย่างเดียวที่รัฐยอมรับ ทำให้ในเวลาต่อมา รัฐอ้างสิทธิเหนือที่ดินเหล่านี้แล้วไล่ประชาชนออกจากพื้นที่ โดยไม่สนใจหลักฐานร่องรอยการดำรงอยู่และการทำกินของชุมชน
พรรคอนาคตใหม่จนมาถึงพรรคก้าวไกล มีหลักคิดว่าที่ดินเป็นของประชาชน ที่ดินเกินครึ่งของประเทศที่ทุกวันนี้อยู่ในมือของรัฐและไม่ได้ถูกนำมาใช้ประโยชน์ใดๆ มีจำนวนเพียงพอที่จะนำไปจัดสรรให้ประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศที่ไม่มีที่ดินเป็นของตนเอง ให้มีกรรมสิทธิ์ที่มั่นคงได้ และตอนนี้ตนในฐานะหัวหน้าคณะศึกษานโยบายด้านที่ดิน ได้จัดทำร่างกฎหมายเพื่อการปฏิรูปที่ดินเสร็จสิ้นแล้ว
โดยกฎหมายที่พรรคก้าวไกลร่างเสร็จแล้วนั้น มีไม่ต่ำกว่า 6 ฉบับ ครอบคลุมไปถึงที่ดินทั้งประเภท สปก. ที่ป่าสงวน ที่อุทยานแห่งชาติ ที่ราชพัสดุ และที่ดินประเภทอื่นๆ โดยมีหลักการว่าต้องยกระดับสิทธิของประชาชนที่อยู่อาศัยและทำกินบนที่ดินเหล่านี้ให้ชัดเจน โดยเฉพาะพื้นที่ทับซ้อนระหว่างป่ากับคน ต้องแก้ไขนิยามใหม่ให้ที่ดินของรัฐ ต้องไม่ใช่ที่ที่ชุมชนทำกินมาไม่น้อยกว่า 10 ปี และต้องไม่อาศัยหลักฐานแค่เพียง สค.1 มาใช้ในการพิสูจน์สิทธิเท่านั้น แต่ต้องอาศัยหลักฐานร่องรอยการดำรงอยู่ของชุมชนด้วย
พรรคก้าวไกลจะนำเสนอนโยบายที่ดินโดยละเอียดต่อไป ในการเปิดตัวนโยบายด้านสิ่งแวดล้อมที่จะมาถึง และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าในการเลือกตั้งปีนี้ พรรคจะได้รับเสียงสนับสนุนจากประชาชนมากพอ ให้ไปผลักดันกฎหมายปฏิรูปที่ดินใหม่ให้สำเร็จ
“มีวิธีการเดียวที่กฎหมายเหล่านี้จะผ่านได้ คือพรรคก้าวไกลต้องมีเสียงยกมือในสภามากพอ มีอำนาจบริหาร และนายกรัฐมนตรีคนต่อไปต้องชื่อ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ เท่านั้น กฎหมายเหล่านี้จึงจะถูกยกขึ้นมาในการประชุมวาระแรกๆ ของการประชุมสภาผู้แทนราษฎรชุดต่อไป และผ่านออกมามีผลให้เกิดการปฏิรูปที่ดินครั้งใหญ่อย่างถอนรากถอนโคนในประเทศไทยได้”
อภิชาติกล่าว
